Μπερντιάνσκ
Οργάνωση και Διοίκηση Λιμενικών Αρχών
Συγγραφέας 1: KONSTANTINOVA VIKTORIA
Συγγραφέας 2: LYMAN IGOR
Μετάφραση: ABDULLAYEVA-VAGIA MARIANNA
Στις 24 Μαρτίου του 1852 ο αυτοκράτορας ενέκρινε τις «Οδηγίες του λιμενάρχη του Μπερντιάνσκ», σύμφωνα με τις οποίες του αναθέτει τον επίσημο έλεγχο της πόλης και του λιμανιού του Μπερντιάνσκ. Ορίζεται πως ο «λιμενάρχης» θα υπάγεται στην επαρχιακή διοίκηση της Ταυρίδας, αλλά σε ορισμένα ζητήματα μπορεί να έχει άμεση πρόσβαση στον γενικό κυβερνήτη του Νοβοροσσίσκ και της Βεσσαραβίας. Στα χέρια του λιμενάρχη θα συγκεντρωνόταν η διοικητική και εκτελεστική εξουσία, οι οποίες δεν θα επεκτείνονταν πέρα από τα όρια του Μπερντιάνσκ. Σε ότι αφορά την διοικητική και αστυνομική διοίκηση της πόλης, ο Αρχηγός της Αστυνομίας θα ανελάμβανε όλες τις ευθύνες που του είχαν βάσει νόμου ανατεθεί για τις πόλεις-λιμάνια [1].
Το επόμενο έτος, την 5η Μαρτίου του 1853, για τις ανάγκες του έργου που «εγκρίθηκε από τον υψηλότατο», ιδρύθηκε η Προσωρινή Επιτροπή για την ανακατασκευή του λιμανιού του Μπερντιάνσκ, που αποτελούνταν από τον λιμενάρχη (πρόεδρος), έναν μηχανικό του σιδηροδρόμου που διενεργούσε τις εργασίες, και τέσσερις εκπροσώπους της εμπορικής τάξης, που δραστηριοποιούνταν στο λιμάνι του Μπερντιάνσκ. Έργο της επιτροπής ορίστηκε η παρακολούθηση της επιτυχημένης εκτέλεσης των εργασιών, η παρουσία στις δημοπρασίες, η διενέργεια επιθεωρήσεων της λειτουργίας του κυματοθραύστη και του λιμανιού στο σύνολό τους [2].
Όταν στις 13 Μαρτίου του 1892 η Προσωρινή Επιτροπή τελικά καταργήθηκε, οι λιμενικές εγκαταστάσεις περιήλθαν στη διαχείριση της δημόσιας διοίκησης. Η απόφαση αυτή ήταν και το τελευταίο βήμα στην υπαγωγή του λιμανιού του Μπερντιάνσκ σε πλήρη οικονομική διαχείριση της πόλης. Ωστόσο, ο λιμενάρχης αντέδρασε με αναφορά που απευθυνόταν στον κυβερνήτη της Ταυρίδας, στην οποία ανέφερε ότι η θέση του λιμενάρχη δεν καταργήθηκε και ότι παρόμοιες φήμες επηρέαζαν αρνητικά το Λιμεναρχείο [3].
Όπως δημοσιεύθηκε στην έκδοση του 1905 στα «Πρακτικά των Εμπορικών Λιμένων, τχ. 17, Περιγραφή του λιμένα Μπερντιάνσκ» στο παράρτημα «Λιμεναρχείο» είχε σημειωθεί ότι η Λιμενική Αρχή ενήργησε σύμφωνα με το νόμο των παράκτιων λιμένων που ίσχυαν από τις 12 Ιουνίου του 1901. Βάσει του παρόντος στη σύσταση της Λιμενικής Αρχής περιλαμβάνονταν οι θέσεις του λιμενάρχη, του βοηθού του, ενός φύλακα του λιμανιού, ενός διοικητικού υπαλλήλου και δύο γραφέων. Σύμφωνα με την κατάσταση, υπήρχαν επτά κατώτερες θέσεις της εκτελεστικής παράκτιας ομάδας, και δύο κλητήρων – [4] .
Το 1909 στο Λιμεναρχείο περιλαμβάνονταν οι εξής θέσεις: λιμενάρχης, αυλικός σύμβουλος Μ. Α. Ελάγκιν, υποδιοικητής του λιμανιού, καπετάνιος Β΄ Α. Ν. Ιβανόβ, διοικητικός υπάλληλος του λιμανιού, κολεγιακός σύμβουλος Π. Ν. Μπογιαρόβ, και μετά το θάνατό του – κολεγιακός επιθεωρητής Μπ. Α. Κοστσέσα-Στατκόβσκι, δεσμοφύλακας, πηδαλιούχος Α΄ Ντ. Μ. Τκατσένκο.
Κατά το ίδιο έτος, στο σχήμα της Διεύθυνσης των Λιμενικών Υποθέσεων συμπεριλαμβάνονταν: Πρόεδρος, ο λιμενάρχης Ελάγκιν, μέλη από το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας: ο αρχιμηχανικός των εμπορικών λιμένων του Νοβοροσσίσκ Πελ, ο αναπληρωτής των εργασιών του Ταγκανρόγκ, Μπερντιάνσκ, Έισκ και της Αζοφικής θάλασσας πολιτικός σύμβουλος Σομπολιόβ, από το Υπουργείο Εσωτερικών ο αναπληρωτής Αρχηγός της Αστυνομίας καπετάνιος Κόρσακοφ, από το υπουργείο Σιδηροδρόμων ο διοικητής του 13ου τμήματος του σιδηροδρόμου Αικατερίνινσκαϊα αυλικός σύμβουλος Ιοβέτς, από το Υπουργείο Δικαιοσύνης ο αναπληρωτής εισαγγελέας του περιφερειακού δικαστηρίου του Ταϊγάνιου κολεγιακός επιθεωρητής Ορλόφκι, και αργότερα – ο αναπληρωτής εισαγγελέας αυλικός σύμβουλος Μαρτιάνοβ, από το Υπουργείο Οικονομικών ο διοικητής του λιμενικού τελωνείου του Μπερντιάνσκ κολεγιακός σύμβουλος Ζίμερμαν, από την αυτοδιοίκηση ο επικεφαλής του Συμβουλίου της πόλης, κολεγιακός επιθεωρητής Ανόποβ, από την επιτροπή του Χρηματιστηρίου ο πρόεδρός του Νταλλόρσο, από τους εμπόρους του Μπερντιάνσκ ο έμπορος Γκαμπριέλι [5] .
Στο περιοδικό της Διεύθυνσης Λιμενικών Υποθέσεων του Μπερντιάνσκ σε καταχώρηση της 29ης Ιανουαρίου του 1910, αναφέρεται ότι προέδρευε στο γραφείο ο λιμενάρχης, αυλικός σύμβουλος Ελάγκιν, και μέλη του γραφείου ήταν : από το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας, ο πολιτικός σύμβουλος Σομπολιόβ, από το Υπουργείο Εσωτερικών, ο αξιωματικός της αστυνομίας του 1ου τμήματος του Μπερντιάνσκ Στολιαρόβ, από το Υπουργείο Σιδηροδρόμων, ο αναπληρωτής του 13ου τμήματος Φ. Για. Ρούντνεβ, από το Υπουργείο Οικονομικών, ο διοικητής του λιμενικού τελωνείου του Μπερντιάνσκ, κολεγιακός σύμβουλος Ζίμερμαν, από την αυτοδιοίκηση, ο Επικεφαλής του Συμβουλίου της πόλης, αυλικός σύμβουλος Ανόποβ, από τους εμπόρους ο Γ. Σ. Γκαμπριέλι [6] .
Στην έκδοση του 1911 «Весь Бердянск и его уезд. Адресно-справочная и торгово-промышленная книга» [«Όλη το Μπερντιάνσκ και ο νομός του. Στον κατάλογο των διευθύνσεων, αναφορών καθώς και εμπορικών και βιομηχανικών πληροφοριών»], οριζόταν η ακόλουθη σύνθεση της Διεύθυνσης των Λιμενικών Υποθέσεων του Μπερντιάνσκ – πρόεδρος, λιμενάρχης, αυλικός σύμβουλος Μιχαήλ Αρκάντιεβιτς Ελάγκιν, μέλη από το Υπουργείο Εσωτερικών, ο αρχηγός της αστυνομίας Σεμιόν Νικολάεβιτς Αντρέεβ, από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, ο αναπληρωτής εισαγγελέας του Επαρχιακού Δικαστηρίου του Ταϊγάνιου Πάβελ Ιβάνοβιτς Κλέιν, από το Υπουργείο Σιδηροδρόμων, ο κατασκευαστής λιμένων του Μπερντιάνσκ και του Ταϊγάνιου πολιτικός σύμβουλος Σομπολιόβ, από το Υπουργείο Οικονομικών, ο διοικητής του λιμενικού τελωνείου του Μπερντιάνσκ Νικολάι Ακίμοβιτς Ζίμερμαν, από την τοπική αυτοδιοίκηση, ο Επικεφαλής του Συμβουλίου της πόλης, Αλέξανδρ Βασίλιεβιτς Ανόποβ, από τον σιδηρόδρομο της Αικατερίνης ο διοικητής του 13ου τμήματος. Η ίδια δημοσίευση ανέφερε ότι ο βοηθός του διοικητή του λιμανιού του Μπερντιάνσκ το 1911 ήταν ο Αλέξανδρος Νικολάεβιτς Ιβανόφ, ενώ λιμενικός φύλακας – ο Ντμίτρι Μαξίμοβιτς Τκατσένκο [7] .
Το περιοδικό του Γραφείου των λιμενικών υποθέσεων του Μπερντιάνσκ το 1912 ανέφερε ότι πρόεδρος του γραφείου ήταν ο λιμενάρχης, κολεγιακός γραμματέας Ελάγκιν, και μέλη από το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας: ο αυλικός σύμβουλος μηχανικός Κιριλένοκ, από το Υπουργείο Εσωτερικών, ο αξιωματικός της αστυνομίας του 1ου τμήματος του Μπερντιάνσκ τιμητικός σύμβουλος Κοπτέλκιν, από το υπουργείο Σιδηροδρόμων, ο διοικητής του 13ου τμήματος, κολεγιακός επιθεωρητής Μπολότοβ, από το Υπουργείο Οικονομικών, ο διοικητής του Μπερντιάνσκ του λιμενικού τελωνείου κολεγιακός σύμβουλος Ζίμερμαν, από την τοπική αυτοδιοίκηση, ο Επικεφαλής του Συμβουλίου της πόλης αυλικός σύμβουλος Αλέξανδρ Βασίλιεβιτς Ανόποβ, από την Χρηματιστηριακή Επιτροπή, ο Μ. Μ. Νταλλόρσο [8] .
[1] Полное собрание законов Российской империи [Πλήρης συλλογή των νόμων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας], συλλ. 2, τχ. 27, παράρτημα 1, αριθμός 26095, σ. 181-183; «Юне місто», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.), [«Νέα πόλη», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1827 – 1860)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Αντρέι ΠιμένοβΜπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον 2007, σ. 332-336.
[2] Я. М. Иванов Труды отдела торговых портов, выпуск XVII, «Описание Бердянского порта»[Για. Μ. Ιβανόβ. Πρακτικά του τμήματος των εμπορικών λιμένων, τχ. 17, «Περιγραφή του λιμένα του Μπερντιάνσκ»], Αγία Πετρούπολη, 1905, σ. 69.
[3] ό. π., σ. 44-45.
[4] ό. π., σ. 49.
[5] Κρατικό Αρχείο της Οδησσού, αρχειακή σειρά 324 «Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов» [«Γραφείο του Αρχιμηχανικού των εμπορικών λιμένων του Νοβοροσσίσκ»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 13 «Отчет о состоянии и деятельности Бердянского торгового порта за 1909 г. Журналы совещаний при техническом совете Министерства, протоколы Бердянского присутствия по портовым делам. 1910-1911 г.» [«Έκθεση σχετικά με το καθεστώς και τις δραστηριότητες του εμπορικού λιμένα του Μπερντιάνσκ για το 1909. Αναφορές συναντήσεων στο Τεχνικό συμβούλιο του Υπουργείου, πρωτόκολλα του Γραφείου του Μπερντιάνσκ των λιμενικών Υποθέσεων. 1910-1911»], σ. 77-77 πίσω όψη.
[6] ό. π., σ. 8.
[7] «Весь Бердянск и его уезд», Адресно-справочная и торгово-промышленная книга, [«Όλη η Μπερντιάνσκ και ο νομός της»], Ο κατάλογος των διευθύνσεων, αναφορών καθώς και εμπορικών και βιομηχανικών πληροφοριών, Συμφερούπολη, τυπογραφείο του Ζβενιγαρόντσκι, Βερεσοτσκαγια Π. Φ., Μπράχτμαν, 1911, σ. 37.
[8] ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 324 «Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов» [«Γραφείο του Αρχιμηχανικού των εμπορικών λιμένων του Νοβοροσσίσκ»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 113 «План Бердянского порта и переписка о необходимости приобретения участков земли для портостроительных работ в Бердянском порту. 1912 г.» [«Σχεδίου του λιμένα του Μπερντιάνσκ και η αλληλογραφία σχετικά με την ανάγκη για την απόκτηση γης για τα κατασκευαστικά έργα στο λιμάνι του Μπερντιάνσκ. 1912»], σ. 7.
Αναφορές
Ελληνική γλώσσα (in greek language)Websites:
Ιστοσελίδες:
«Юне місто», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.), [«Νέα πόλη», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1827 – 1860)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Αντρέι Πιμένοβ Μπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον 2007, σ. 234, διαθέσιμο στη διεύθυνση http://ri-urbanhistory.org.ua/library/liman/Une_misto.pdf (πρόσβαση: 09.06.2013).
Archival sources:
Αρχειακές πηγές:
Κρατικό Αρχείο Αυτόνομής δημοκρατίας της Κριμαίας (ΚΑΑΔΚ), αρχειακή σειρά 26 «Канцелярия Таврического губернатора» [«Γραφείο του Κυβερνήτη της Ταυρίδας»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 26566 «Об увольнении от должностей чинов временной комиссии по устройству Бердянского порта». 1876 г.» [«Σχετικά με την απόλυση των υπαλλήλων της Προσωρινής Επιτροπής για την Ανακατασκευή του Λιμένα του Μπερντιάνσκ. 1876»], σ. 1-2.
ΚΑΑΔΚ, αρχειακή σειρά 27 «Таврическое губернское правление» [«Επαρχιακό Συμβούλιο της Ταυρίδας»]. αριθμός ευρετηρίου 13, φάκελος 1550 «О портовых сооружениях в г. Бердянске, о перечислении в распоряжение городовой думы 26407 р. 7 ½ коп. пособия казны на сказанное сооружение, а также г. Феодосии 192 р. 25 коп., и о предложениях начальника города и порта в г. Бердянске о мощении улиц и устройстве бульвара. — 11.01. – 30.12.1879» [«Σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις στο Μπερντιάνσκ, η μεταφορά του υπό διαχείριση Δημοτικού Συμβουλίου 26407 ρουβλίων 7 ½ κοπέικων του κρατικού επιδόματος για την εν λόγω κατασκευή, καθώς και για την Θεοδοσία 192 ρουβλίων 25 κοπέικων, και οι προτάσεις του λιμενάρχη του Μπερντιάνσκ για την κατασκευή στη πόλη πλακόστρωτων δρόμων και λεωφόρου. - 11.01. - 30/12/1879»], σ.
ΚΑΑΔΚ, αρχειακή σειρά 158 «Управление городское Ялтинского торгового порта» [«Διεύθυνση του εμπορικού λιμένα της Γιάλτας»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος. 7 «Годовой отчет Ялтинского портового управления, финансовый отчет начальника Бердянского порта за 1902 год. — 14.01. – 11.09.1903» [«Ετήσια έκθεση της διαχείρισης του λιμένα της Γιάλτας, οικονομική έκθεση του λιμενάρχη για το 1902 - 14.01 - 09/11/1903»], σ.
Κρατικό Αρχείο της Οδησσού (ΚΑΟ), αρχειακή σειρά 324 «Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов» [«Γραφείο του Αρχιμηχανικού των εμπορικών λιμένων του Νοβοροσσίσκ»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 9 «Отчет о состоянии и деятельности Бердянского торгового порта за 1908 г. Журналы заседаний Бердянского присутствия по портовым делам. 1909 г.» [«Έκθεση σχετικά με το καθεστώς και τις δραστηριότητες του εμπορικού λιμένα Μπερντιάνσκ για το 1908. Αναφορές των συσκέψεων του Γραφείου του Μπερντιάνσκ των λιμενικών Υποθέσεων. 1909»]. — .
ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 324 «Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов» «[Γραφείο του Αρχιμηχανικού των εμπορικών λιμένων του Νοβοροσσίσκ»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 13 «Отчет о состоянии и деятельности Бердянского торгового порта за 1909 г. Журналы совещаний при техническом совете Министерства, протоколы Бердянского присутствия по портовым делам. 1910-1911 г.» [«Έκθεση σχετικά με το καθεστώς και τις δραστηριότητες του εμπορικού λιμένα του Μπερντιάνσκ για το 1909. Αναφορές συναντήσεων στο Τεχνικό συμβούλιο του Υπουργείου, πρωτόκολλα του Γραφείου του Μπερντιάνσκ των λιμενικών Υποθέσεων. 1910-1911»], .
ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 324 «Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов» [«Γραφείο του Αρχιμηχανικού των εμπορικών λιμένων του Νοβοροσσίσκ»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 46 «Отчетные ведомости движении кредитов по Таганрогскому, Бердянскому и Ейскому портам. 1910-1911 г.» [«Λογιστική Κατάσταση κίνησης των δανείων σε ότι αφορά τα λιμάνια Ταγανρόγ, Μπερντιάνσκ και Έισκ. 1910-1911»], .
ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 324 «Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов» [«Γραφείο του Αρχιμηχανικού των εμπορικών λιμένων του Νοβοροσσίσκ»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 113 «План Бердянского порта и переписка о необходимости приобретения участков земли для портостроительных работ в Бердянском порту. 1912 г.» [«Σχεδίου του λιμένα του Μπερντιάνσκ και η αλληλογραφία σχετικά με την ανάγκη για την απόκτηση γης για τα κατασκευαστικά έργα στο λιμάνι του Μπερντιάνσκ. 1912»], σ. 7.
ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 324 «Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов» [«Γραφείο του Αρχιμηχανικού των εμπορικών λιμένων του Νοβοροσσίσκ»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 185 «Предписание о передаче Управлению работ Бердянского порта дел, касающихся этого порта. 1913-1914 гг.» [«Διαταγή μεταβίβασης των σχετικών υποθέσεων στο Γραφείο του εργοστασίου του λιμένα του Μπερντιάνσκ. 1913-1914»]), .
Bibliography:
Βιβλιογραφία:
Полное собрание законов Российской империи [Πλήρης συλλογή των νόμων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας], συλ. 2, τχ. 27, παράρτημα 1, αριθμός 26095, σ. 181-183.
Я. М. Иванов Труды отдела торговых портов, выпуск XVII, «Описание Бердянского порта»[Για. Μ. Ιβανόβ. Πρακτικά του τμήματος των εμπορικών λιμένων, τχ. 17, «Περιγραφή του λιμένα του Μπερντιάνσκ»], Αγία Πετρούπολη 1905, σ. 44-45, 49, 69.
«Весь Бердянск и его уезд», Адресно-справочная и торгово-промышленная книга, [«Όλη η Μπερντιάνσκ και ο νομός της»], Ο κατάλογος των διευθύνσεων, αναφορών καθώς και εμπορικών και βιομηχανικών πληροφοριών, Συμφερούπολη, τυπογραφείο του Ζβενιγαρόντσκι, Βερεσοτσκαγια Π. Φ., Μπράχτμαν 1911, σ. 37. (Διαφημιστικές εφαρμογές).
«Юне місто», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.), [«Νέα πόλη», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά ων ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1827 – 1860)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Αντρέι Πιμένοβ Μπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον 2007, σ. 332-336.
Russian language
Websites:
Вебсайты:
«Юне місто». Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.) // Упорядники: Ігор Лиман, Андрій Піменов. — Бердянськ – Ростов-на-Дону: РА «Тандем – У», 2007. — С. 332-336. [Электронный ресурс] // URL: http://ri-urbanhistory.org.ua/library/liman/Une_misto.pdf (Дата обращения: 09.06.2013).
Archival sources:
Архивные источники:
Государственный архив в Автономной Республике Крым. — Ф. 26 (Канцелярия Таврического губернатора). — Оп. 1. — Д. 26566 (Об увольнении от должностей чинов временной комиссии по устройству Бердянского порта». 1876 г.). — Л. 1-2.
Государственный архив в Автономной Республике Крым. — Ф. 27 (Таврическое губернское правление). — Оп. 13. — Д. 1550 (О портовых сооружениях в г. Бердянске, о перечислении в распоряжение городовой думы 26407 р. 7 ½ коп. пособия казны на сказанное сооружение, а также г. Феодосии 192 р. 25 коп., и о предложениях начальника города и порта в г. Бердянске о мощении улиц и устройстве бульвара. — 11.01. – 30.12.1879). — 45 л.
Государственный архив в Автономной Республике Крым. — Ф. 158 (Управление городское Ялтинского торгового порта). — Оп. 1. — Д. 7 (Годовой отчет Ялтинского портового управления, финансовый отчет начальника Бердянского порта за 1902 год. — 14.01. – 11.09.1903). —32 л.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 324 (Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов). — Оп. 1. — Д. 9 (Отчет о состоянии и деятельности Бердянского торгового порта за 1908 г. Журналы заседаний Бердянского присутствия по портовым делам. 1909 г.). — 250+5 л.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 324 (Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов). — Оп. 1. — Д. 13 (Отчет о состоянии и деятельности Бердянского торгового порта за 1909 г. Журналы совещаний при техническом совете Министерства, протоколы Бердянского присутствия по портовым делам. 1910-1911 г.). — 185+5 л.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 324 (Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов). — Оп. 1. — Д. 46 (Отчетные ведомости о движении кредитов по Таганрогскому, Бердянскому и Ейскому портам. 1910-1911 г.). — 74+1 л.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 324 (Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов). — Оп. 1. — Д. 113 (План Бердянского порта и переписка о необходимости приобретения участков земли для портостроительных работ в Бердянском порту. 1912 г.). — Л. 7.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 324 (Управление главного инженера Новороссийских коммерческих портов). — Оп. 1. — Д. 185 (Предписание о передаче Управлению работ Бердянского порта дел, касающихся этого порта. 1913-1914 гг.). — 30+1 л.
Bibliography:
Библиография:
Полное собрание законов Российской империи. — Собр. ІІ. — T.XXVII. — Отд.I. — № 26095. — С. 181-183.
Иванов Я.М. Труды отдела торговых портов. Выпуск XVII. Описание Бердянскаго порта. — СПб, 1905. — С. 44-45, 49, 69.
Весь Бердянск и его уезд. Адресно-справочная и торгово-промышленная книга. — Симферополь: типо-лит. Звенигородскаго П. Ф. Вересотской и Брахтман, 1911. — С. 37.
«Юне місто». Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.) // Упорядники: Ігор Лиман, Андрій Піменов. — Бердянськ – Ростов-на-Дону: РА «Тандем – У», 2007. — С. 332-336.
Επιστροφή