Μπερντιάνσκ

/ Αστικό τοπίο και γεωγραφία / Αστικό τοπίο / Ιδιωτικά και δημόσια κτίρια / Περιγραφές κτιρίων

Περιγραφές κτιρίων

Συγγραφέας 1: KONSTANTINOVA VIKTORIA
Συγγραφέας 2: LYMAN IGOR
Μετάφραση: ABDULLAYEVA-VAGIA MARIANNA

Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, η αρχιτεκτονική του Μπερντιάνσκ γεννούσε θετική εντύπωση στους ταξιδιώτες που επισκέπτονταν την πόλη στο δεύτερο μισό του 19^ου - αρχές του 20^ου αι. Ανάμεσα στα κτίρια που χτίστηκαν πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και διασώθηκαν , αν και σε ορισμένες περιπτώσεις με αρκετά αλλαγμένη μορφή, σημειώστε τα ακόλουθα.

Ο φάρος Νιζνεμπερντιάνσκι (Нижнебердянский) λειτουργεί από το 1838. Ο έμπορος του Κερτς, Κάρλο Τομαζίνι, (Карло Томазини) εκτέλεσε τα έργα οικοδόμησης του φάρου, και επιβλέπων των εργασιών ήταν ο ανάδοχος Λάσκιν (Ласкин). Το οικοδόμημα το οποίο έγινε βάσει σχεδίου του μηχανικού Τραβελιάρ (Травельяр) χρηματοδοτήθηκε από την Επιτροπή της επαρχίας της Ταυρίδας.[1] Το «Νοβοροσσίσκι καλεντάρ» για το 1841 έγραφε πως ο φάρος του Μπερντιάνσκ βρίσκεται πάνω σε μακρόστενη πέτρινη προεξοχή, το έδαφος γύρω από το φάρο είναι αμμώδες, το ύψος του κτιρίου από την επιφάνια της θάλασσας ανέρχεται στα 85 πόδια και 8 ίντσες. Ο φάρος φωτίζεται από οκτώ λάμπες με διοπτρικά. Ο φωτισμός του φάρου φαινόταν από απόσταση 12 ιταλικών μιλίων[2]. Ο φάρος Νιζνεμπερντιάνσκι διασώθηκε ως τις μέρες μας και συνεχίζει να λειτουργεί.

Το Γυμνάσιο αρρένων του Μπερντιάνσκ. Από των Αύγουστο του 1876 λειτουργούσε σε χώρο ο οποίος παραχωρήθηκε ειδικά για το γυμνάσιο με χρήματα της πόλης και του ζέμστβο, δικαίως θεωρείται το καμάρι της πόλης και το καλύτερο κτίριο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όχι μόνο στην επαρχία της Ταυρίδας, αλλά και πολύ πέρα από τα σύνορά της. Τα επίσημα εγκαίνια του κτιρίου έλαβαν χώρα στις 3 Φεβρουαρίου του 1877, όταν καθαγιάστηκε η εκκλησία του γυμνασίου. Σχετικά με το γυμνάσιο ο τύπος έγραφε: «Το κτίριο είναι πανέμορφο, με τη δική του εκκλησία και στην καλύτερη τοποθεσία της πόλης, δηλαδή, λίγα μέτρα από τη θάλασσα, και έχει καταλάβει, μπορούμε να πούμε, ένα ολόκληρο τετράγωνο»; «αυτό το κτίριο είναι το στολίδι της πόλης μας».[3] Σήμερα στο κτίριο του γυμνασίου βρίσκεται το 1ο Τμήμα του Κρατικού Παιδαγωγικού Πανεπιστημίου του Μπερντιάνσκ.

Η οικία του Εζρουμπίλσκι (А. Езрубильский). Στα τέλη του 19^ου – αρχές του 20^ου αι. ο Εζρουμπίλσκι έκτισε ένα διώροφο κτίριο στη γωνία της λεωφόρου Μπιρζεβόι (Биржевой) και της οδού Γκόγκολεβσκαϊα, και το 1912 ανήγειρε άλλη μία πτέρυγα με είσοδο στην οδό Γκόγκολεβσκαϊα. Το ξενοδοχείο «Μπριστόλ» καταλάμβανε τον πρώτο όροφο του κτιρίου τα παράθυρα του οποίου είχαν θέα προς την λεωφόρο Μπιρζεβόι » [«Бристоль»]. Στο ισόγειο βρισκόταν το βιβλιοπωλείο και χαρτοπωλείο του Εζρουμπίλσκι, κατάστημα γυναικείων καπέλων του Κόγαν (Коган), φαρμακείο του Μιχαλέβσκι (Михалевский). Στην πτέρυγα επί της οδού Γκόγκολεβσκαϊα συνεδρίαζε η Χρηματιστηριακή Επιτροπή. Το βόρειο άκρο του κτιρίου μίσθωνε ο κινηματογράφος «Μοντέρν» [«Модерн»].[4] Το κτίριο διασώθηκε μέχρι σήμερα .

Η οικία του Βίροντοβ. Κτίστηκε στα τέλη του 19^ου αι. από το μέλος του Συμβουλίου του Μπερντιάνσκ Βίροντοβ (И.Е.Выродов) στην αριστερή πλευρά της λεωφόρου Μπιρζεβόι μεταξύ της λεωφόρου Τεατράλνιϊ και της οδού Ζελιόναϊα. Το ξενοδοχείο «Μετροπόλ» [«Метрополь»] καταλάμβανε την αριστερή πλευρά του πρώτου ορόφου του κτιρίου, στο κεντρικό μέρος υπήρχε παράρτημα της Διεθνούς εμπορικής τράπεζας, η οποία είχε έδρα στην Αγία Πετρούπολη, και την δεξιά πλευρά του κτιρίου καταλάμβανε η Εμπορική Σχολή της Νταβίντοβα (Давыдова). Στο ισόγειο βρίσκονταν το θέατρο «Σαντεκλέρ» [«Шантеклер»], κομμωτήριο,[5] και εργαστήρια φωτογραφίας του Ιαμπόλσκι (Ямпольский) της Ναούμτσικοβα (Наумчикова). Το κτίριο έχει διασωθεί μέχρι σήμερα.

Η οικία του Πάικος (Пайкос). Βρισκόταν στη λεωφόρο Τεατράλνι (Театральный). Στη διάρκεια του 19ου^ο-αρχές του 20ου^ου αι. το κτίριο ανήκε στην οικογένεια των ξένων προξένων Πάικος η οποία κατοικούσε στο ισόγειο. Ο πρώτος όροφος ενοικιαζόταν από το ξενοδοχείο «Μετροπόλ» [«Метрополь»].[6] Το κτίριο διασώθηκε ως τις μέρες μας.

Η δημοτική σχολή 4^ων τάξεων. Άνοιξε την 1^η Αυγούστου του 1900. Βρισκόταν στην γωνία των οδών Πούσκινσκαϊα (Пушкинская) και Σμιτ (Шмидт). Τώρα εδώ βρίσκεται το 5^ο Τμήμα του Κρατικού Παιδαγωγικού Πανεπιστημίου του Μπερντιάνσκ.

Το κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού. Δημιουργός του σχεδίου ήταν ο μηχανικός αρχιτέκτονας Γεώργι Ιβάνοβιτς Παναφούτιν (Георгий Иванович Панафутин, (1866-1921). Ο Παναφούτιν ήταν επικεφαλής των οικοδομικών έργων στο τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής Μπερντιάνσκ – Τροιάνι (Трояны) και της επέκτασής της προς το λιμάνι . Σε λιγότερο από τρία χρόνια κατασκεύασε τον σταθμό, γκαράζ για τις ατμομηχανές, και άλλα σιδηροδρομικά κτίρια στο Μπερντιάνσκ, καθώς και κατοικίες και τις σιδηροδρομικές γραμμές μεταξύ Μπερντιάνσκ-Τροιάνι και Μπερντιάνσκ-λιμάνι.[7] Το κτίριο διασώθηκε ως και σήμερα.

Η οικία του εμπόρου Πατρινό (Патрино). Ήταν μοναδικό κτίριο για εκείνη την εποχή, επειδή είχε τρείς ορόφους, ενώ στο Μπερντιάνσκ απαγορευόταν να κτίζονται κτίρια άνω των δύο ορόφων θεωρώντας πως το έδαφος δεν θα άντεχε τόσο μεγάλο βάρος. Το κτίριο έχει κτιστεί στην οδό Πούσκινσκαϊα. Το οικοδομικό υλικό ήταν ί κόκκινα τούβλα. Το ισόγειο του κτιρίου κατείχε ο έμπορος κρασιού Μορφίνο (А.К.Морфино), τον 1^ο και τον 2^ο όροφο καταλάμβανε το αστυνομικό τμήμα της πόλης. Αργότερα σε αυτούς τους ορόφους εγκαταστάθηκε η Σχολή της 3^ης κατηγορίας της Ρόγκοβαϊα (Роговая).[8] Τώρα στο κτίριο λειτουργεί το 5^ο ΄ Τμήμα του Κρατικού Παιδαγωγικού Πανεπιστημίου του Μπερντιάνσκ.

Το κτίριο του παραρτήματος της Κρατικής τράπεζας στο Μπερντιάνσκ. Κατασκευάστηκε το 1901-1902 στη συμβολή της πλατείας Σομπόρναϊα (Соборная) και της λεωφόρου Μπιρζεβόι (Биржевой). Διασώθηκε ως τα σήμερα.[9]

Η Λουθηρανική εκκλησία και το σχολείο. Κτίστηκαν στις αρχές του 20^ου αι. από την λουθηρανική κοινότητα. Βρίσκονταν στην γωνία των οδών Ζουκόβσκογκο (Жуковского) και Λάζαρεβσκαϊα (Лазаревская). Τα κτίρια διασώθηκαν μέχρι σήμερα.

Εικόνες:

2.1.2.1.Berdyansk_Picture 1

Φάρος Νιζνεμπερντιάνσκι. Φωτογραφία στις αρχές του 20^ου αι.

Πηγή: Я. М. Иванов Труды отдела торговых портов, выпуск XVII, «Описание Бердянского порта»[Για. Μ. Ιβανόβ. Πρακτικά του τμήματος των εμπορικών λιμένων, τχ. 17, «Περιγραφή του λιμένα του Μπερντιάνσκ»], Αγία Πετρούπολη, 1905, ένθετο.

2.1.2.1.Berdyansk_Picture 2

Μπερντιάνσκ. Οικία του Εζρουμπίλσκι. Ταχυδρομική καρτ-ποστάλ στις αρχές του 20^ου αι.

Πηγές: Виктор Михайличенко, Евгений Денисов, Николай Тишаков, «Бердянск. Взгляд через столетия», [Βίκτωρ Μιχαϊλιτσένκο, Ευγένι Ντενίσοβ, Νικολάϊ Τισακόβ. «Μπερντιάνσκ. Μια ματιά μέσα από τους αιώνες»], Μπερντιάνσκ, Ζαπορόζιε, 2010, σ. 167; Μπερντιάνσκ. Μια ματιά μέσα από τους αιώνες. Φωτογραφικό άλμπουμ, Μπερντιάνσκ: Πιβντέννα Ζοριά, 2007, σ. 28.

2.1.2.1.Berdyansk_Picture 3

Μπερντιάνσκ. Οικία του Εζρουμπίλσκι. Ξενοδοχείο «Μπριστόλ». Αρχές του 20^ου αι.

Πηγή: Μπερντιάνσκ. Μια ματιά μέσα από τους αιώνες. Φωτογραφικό άλμπουμ, Μπερντιάνσκ: Πιβντέννα Ζοριά, 2007, σ. 29.

2.1.2.1.Berdyansk_Picture 4

Μπερντιάνσκ. Κτίριο του παραρτήματος της Κρατικής τράπεζας στο Μπερντιάνσκ. Ταχυδρομική καρτ-ποστάλ στις αρχές του 20^ου αι.

Πηγές: Виктор Михайличенко, Евгений Денисов, Николай Тишаков, «Бердянск. Взгляд через столетия», [Βίκτωρ Μιχαϊλιτσένκο, Ευγένι Ντενίσοβ, Νικολάϊ Τισακόβ. «Μπερντιάνσκ. Μια ματιά μέσα από τους αιώνες»], Μπερντιάνσκ, Ζαπορόζιε, 2010, σ. 110; Μπερντιάνσκ. Μια ματιά μέσα από τους αιώνες. Φωτογραφικό άλμπουμ, Μπερντιάνσκ: Πιβντέννα Ζοριά, 2007, σ. 31.

2.1.2.1.Berdyansk_Picture 5

[1] Виктор Михайличенко, Евгений Денисов, Николай Тишаков, «Бердянск. Взгляд через столетия», [Βίκτωρ Μιχαϊλιτσένκο, Ευγένι Ντενίσοβ, Νικολάϊ Τισακόβ. «Μπερντιάνσκ. Μια ματιά μέσα από τους αιώνες»], Μπερντιάνσκ, Ζαπορόζιε, 2010, σ. 121-122.

[2] Новороссийский календарь на 1841 год, издаваемый от Ришельевскаго лицея [Νοβοροσσίσκιϊ Καλεντάρ για το 1841 που δημοσιεύθηκε από το Λύκειο Ρισελιέβσκιϊ], Οδησσός: τυπογραφείο της Οδησσού 1840, σ. 113-114.

[3] Крыжановский Василий, 21 августа [Κριζανόβσκι Βασίλι, 21 Αυγούστου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 189, (28 Αυγούστου 1876), σ. 2.; «Повітова столиця», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1876 – 1893 рр.), [«Η πρωτεύουσα της κομητείας», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «ΟντέσκιΒέστνικ» (1876 – 1893)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Βικτωρία Κωνσταντίνοβα, Μπερντιάνσκ, Νεβινομίσκ, 2007, σ. 53-54.

[4] Виктор Михайличенко, Евгений Денисов, Николай Тишаков, «Бердянск. Взгляд через столетия», [Βίκτωρ Μιχαϊλιτσένκο, Ευγένι Ντενίσοβ, Νικολάϊ Τισακόβ. «Μπερντιάνσκ. Μια ματιά μέσα από τους αιώνες»], Μπερντιάνσκ, Ζαπορόζιε, 2010, σ. 167-168.

[5] ό. π., σ. 33.

[6] ό. π., σ. 37.

[7] Бердянску – 180: К 180-летию основания г. Бердянска [«Μπερντιάνσκ έγινε 180 ετών: 180-ετία της ίδρυσης της πόλης Μπερντιάνσκ»], Μπερντιάνσκ, 2007, σ. 194-196; Виктор Михайличенко, Евгений Денисов, Николай Тишаков, «Бердянск. Взгляд через столетия», [Βίκτωρ Μιχαϊλιτσένκο, Ευγένι Ντενίσοβ, Νικολάϊ Τισακόβ. «Μπερντιάνσκ. Μια ματιά μέσα από τους αιώνες»], Μπερντιάνσκ, Ζαπορόζιε, 2010, σ. 71.

[8] ό. π., σ. 57.

[9] ό. π., σ. 110-111.

Αναφορές

Russian language

Websites:

Вебсайты:

Бердянська чоловіча гімназія (остання третина ХІХ століття) / Упорядники: Вікторія Константінова, Ігор Лиман // Матеріали з історії Бердянського державного педагогічного університету. Том І. — К.: «Освіта України», 2006. — 528 с. [Электронный ресурс] // URL: http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Materiali_z_istorii_BDPU_Tom_1.pdf (Дата обращения: 09.06.2013).

Бердянська чоловіча гімназія (1901 – 1919 роки) / Упорядники: Ігор Лиман, Вікторія Константінова // Матеріали з історії Бердянського державного педагогічного університету. Том ІІ. — К.: «Освіта України», 2007. — 631 с. [Электронный ресурс] // URL: http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Materiali_z_istorii_BDPU_Tom_2.pdf (Дата обращения: 09.06.2013).

«Повітова столиця». Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1876 – 1893 рр.) // Упорядники: Ігор Лиман, Вікторія Константінова. — Бердянськ – Невинномиськ: РА «Тандем – У», 2007. — С. 53-54. [Электронный ресурс] // URL: http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Povitova_stolica.pdf (Дата обращения: 09.06.2013).

Константінова Вікторія. Панафутін Георгій Іванович // Славетні запоріжці [Электронный ресурс] // URL: http://sites.znu.edu.ua/news_details.php?news_id=6800&lang=ukr (Дата обращения: 09.06.2013).

Archival sources:

Архивные источники:

Государственный архив в Автономной Республике Крым. — Ф. 26 (Канцелярия Таврического губернатора). — Оп. 1. — Д. 10942 (О командировании Феодосийского архитектора Бекарио в город Бердянск для наблюдения за производящимися постройками. 1840 г.). — Л. 1-2.

Государственный архив Донецкой области. — Ф. 113 (Мариупольская городская управа). — Оп. 1. — Д. 1 (Журнал заседания Екатеринославского губернского присутствия по рассмотрению жалобы о пятикратном увеличении гербового сбора на землю. Счета за объявления о продаже городских пустопорожних мест. Переписка с Екатеринославской казенной палатой, Мариупольской земской управой, полицейским управлением и др. об оплате оценочного сбора с казенных зданий, о помещении для Бердянского казначейства, взыскании гербовой пошлины за присвоение купеческого звания Лебедеву, об освобождении осужденного за воровство Шамилина о выдаче видов на жительство и др. — 1860-1874). —72 л.

Государственный архив Одесской области. — Ф. 1 (Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора). — Оп. 43. — Д. 67 (1868 г.) (Об увеличении Бердянскому городовому архитектору содержания до 1200 р. в год). — 10 л.

Bibliography:

Библиография:

Новороссийский календарь на 1841-й год, издаваемый от Ришельевскаго лицея. — Одесса: в городской типографии, 1840. — С. 113-114.

Крыжановский Василий. 21 августа // Одесский Вестник. — № 189. — 28.VIII.1876. — С. 2.

Михайличенко Виктор, Денисов Евгений, Тишаков Николай. Бердянск. Взгляд через столетия. — Бердянск: Південна зоря; Запорожье: Дикое Поле, 2010. — С. 33, 37, 57, 71, 110-111, 121-122, 167-168.

Бердянску – 180: К 180-летию основания г.Бердянска. — Бердянск, 2007. — С. 194-196.

Ελληνική γλώσσα [in greek language]

Websites:

Ιστοσελίδες:

Бердянська чоловіча гімназія (остання третина ХІХ століття), Матеріали з історії Бердянського державного педагогічного університету [Σχολείο αρρένων (1866 - 1900), Δημοσιεύσεις σχετικά με την ιστορία του Κρατικού παιδαγωγικού πανεπιστημίου του Μπερντιάνσκ], οι συντάκτες Βικτωρία Κωνσταντίνοβα, Ιγκόρ Λίμαν, τχ. 1, Κίεβο: «Οσβίτα Ουκραίνι», 2006, 528 σ., διαθέσιμο στη διεύθυνση http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Materiali_z_istorii_BDPU_Tom_1.pdf, (πρόσβαση 09/06/2013).

Бердянська чоловіча гімназія (1901 – 1919 роки), Матеріали з історії Бердянського державного педагогічного університету [Σχολείο αρρένων (1901 - 1919), Δημοσιεύσεις σχετικά με την ιστορία του Κρατικού παιδαγωγικού πανεπιστημίου του Μπερντιάνσκ], οι συντάκτες Βικτωρία Κωνσταντίνοβα, Ιγκόρ Λίμαν, τχ. 2, Κίεβο: «Οσβίτα Ουκραίνι», 2006, 631 σ., διαθέσιμο στη διεύθυνση http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Materiali_z_istorii_BDPU_Tom_2.pdf, (πρόσβαση 09/06/2013).

«Повітова столиця», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1876 – 1893 рр.), [«Η πρωτεύουσα της κομητείας», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1876 – 1893)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Βικτωρία Κωνσταντίνοβα, Μπερντιάνσκ, Νεβινομίσκ, 2007, σ. 53-54, διαθέσιμο στη διεύθυνση http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Povitova_stolica.pdf (πρόσβαση: 09.06.2013).

Константінова Вікторія. Панафутін Георгій Іванович [Κωνσταντίνοβα Βικτωρία, Παναφούτιν Γεώργιϊ Ιβάνοβιτς], // Σλαβέτνι ζαπορίζτσι, διαθέσιμο στη διεύθυνση http://sites.znu.edu.ua/news_details.php?news_id=6800&lang=ukr (πρόσβαση: 09.06.2013).

Archival sources:

Αρχειακές πηγές:

Κρατικό Αρχείο Αυτόνομής δημοκρατίας της Κριμαίας (ΚΑΑΔΚ), αρχειακή σειρά 26 «Канцелярия Таврического губернатора» [«Γραφείο του Κυβερνήτη της Ταυρίδας»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 10942 «О командировании Феодосийского архитектора Бекарио в город Бердянск для наблюдения за производящимися постройками, 1840 г.» [«Σχετικά με την απόσπαση του αρχιτέκτονα της Θεοδοσίας Μπεκάριο στην πόλη Μπερντιάνσκ για την επίβλεψη της οικοδόμησης κτιρίων, 1840»], σ. 1-2.

Κρατικά Αρχεία της περιοχής του Ντονέτσκ (ΚΑΝΤ), αρχειακή σειρά 113 «Мариупольская городская управа» [«Δημοτικό Συμβούλιο της Μαριούπολης»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 1 «Журнал заседания Екатеринославского губернского присутствия по рассмотрению жалобы о пятикратном увеличении гербового сбора на землю. Счета за объявления о продаже городских пустопорожних мест. Переписка с Екатеринославской казенной палатой, Мариупольской земской управой, полицейским управлением и др. об оплате оценочного сбора с казенных зданий, о помещении для Бердянского казначейства, взыскании гербовой пошлины за присвоение купеческого звания Лебедеву, об освобождении осужденного за воровство Шамилина о выдаче видов на жительство и др. — 1860-1874» [«Τα πρωτόκολλα των συνεδριάσεων της Επιτροπής της επαρχίας Αικατερινοσλάβσκαϊα σχετικά με την εξέταση παραπόνων για την πενταπλάσια αύξηση του τέλους χαρτοσήμου επί του εδάφους. Τα τιμολόγια από τις αγγελίες των πωλήσεων διαθέσιμων εδαφών της πόλης. Αλληλογραφία με τη Διεύθυνση Οικονομικών της επαρχίας Αικατερινοσλάβσκαϊα, με το Ζέμστβο της Μαριούπολης, με το Αστυνομικό Τμήμα και άλλα, για την είσπραξη του τέλους της εμπορικής αξίας των δημόσιων κτιρίων, για την εύρεση χώρου για την Οικονομική υπηρεσία του Μπερντιάνσκ, για την είσπραξη τέλους χαρτοσήμου για την εγγραφή του Λέμπεντεβ στους εμπόρους, για την απελευθέρωση του καταδικασμένου για την κλοπή Σαμίλιν, για την έκδοση αδειών παραμονής και κλπ., 1860-1874»], .

Κρατικά Αρχεία της Οδησσού (ΚΑΟ), αρχειακή σειρά 1 «Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора» [«Διεύθυνση του Γενικού Κυβερνήτη του Νοβοροσσίσκ και της Βεσσαραβίας »], αριθμός ευρετηρίου 43, φάκελος 67 «Об увеличении Бердянскому городовому архитектору содержания до 1200 р. в год, 1868 г.» [«Σχετικά με την αύξηση της αμοιβής του αρχιτέκτονα του Μπερντιάνσκ έως 1200 ρούβλια ετησίως, 1868»], .

Bibliography:

Βιβλιογραφία:

Новороссийский календарь на 1841 год, издаваемый от Ришельевскаго лицея [Νοβοροσσίσκι Καλεντάρ για το 1841 που δημοσιεύθηκε από το Λύκειο Ρισελιέβσκι], Οδησσός: τυπογραφείο της Οδησσού 1840, σ. 113 – 114.

Крыжановский Василий, 21 августа [Κριζανόβσκι Βασίλι, 21 Αυγούστου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 189, (28 Αυγούστου 1876), σ. 2.

«Повітова столиця», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1876 – 1893 рр.), [«Η πρωτεύουσα της κομητείας», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1876 – 1893)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Βικτωρία Κωνσταντίνοβα, Μπερντιάνσκ, Νεβινομίσκ, 2007, σ. 53-54.

Виктор Михайличенко, Евгений Денисов, Николай Тишаков, «Бердянск. Взгляд через столетия», [Βίκτωρ Μιχαϊλιτσένκο, Ευγένι Ντενίσοβ, Νικολάϊ Τισακόβ. «Μπερντιάνσκ. Μια ματιά μέσα από τους αιώνες»], Μπερντιάνσκ, Ζαπορόζιε, 2010, σ. 33, 37, 57, 71, 110-111, 121-122, 167-168.

Бердянску – 180: К 180-летию основания г. Бердянска [«το Μπερντιάνσκ έγινε 180 ετών: 180 χρόνια από την ίδρυση της πόλης του Μπερντιάνσκ»], Μπερντιάνσκ, 2007, σ. 194-196.

Επιστροφή