Μπερντιάνσκ
Δημοτικά συμβούλια
Συγγραφέας 1: KONSTANTINOVA VIKTORIA
Συγγραφέας 2: LYMAN IGOR
Μετάφραση: ABDULLAYEVA-VAGIA MARIANNA
Συμβούλιο πόλης
Περιφερειακό γραφείο τοπικών υποθέσεων
Το Συμβούλιο της πόλης αποτελούσε το κύριο όργανο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Κατά καιρούς στο Συμβούλιο του Μπερντιάνσκ προέδρευαν Επικεφαλής (ή οι αναπληρωτές Δήμαρχοι) όπως ο Ιβάν Φιόντοροβιτς Γερμελής (Иван Федорович Геммерле, Ιανουάριος του 1863-Φεβρουάριος του 1865, το 1867-1870), ο Ιβάν Φιλίπποβιτς Ματίας (Иван Филиппович Матиас, το 1865), ο Βασίλι Ιβάνοβιτς Σαχανέβ (Василий Иванович Саханев, Μάρτιος του 1866-1867), ο Μιντς (И. Минц, το 1871), ο Κωνσταντίν Παντελέιμονοβιτς Κωνσταντίνοβ (Константин Пантелеймонович Константинов, το 1871-1875), ο Κοσμά Σπιριντόνοβιτς Αργυρόπουλος (Козьма Спиридонович Аргиропуло, 1875), ο Ιερωνύμ Ιβάνοβιτς Χαρντάλλο (Иероним Иванович Хардалло (Хардало), το 1876-1880), ο Ιβάν Ντμήτριεβιτς Δημητριάδες (Иван Дмитриевич Димитриадес (Демитриадес, Димитриадис, Деметриадес), το 1880-1886), ο Βλαντισλάβ Εράσμοβιτς Γκαέβσκι (Владислав Эразмович Гаевский, το 1886-1906), ο Αλεξάντρ Βασίλιεβιτς Ανόποβ (Александр Васильевич Анопов, 1906-1917).
Όπως έγραφε ο τύπος, στις 15 Νοεμβρίου του 1866 στο Συμβούλιο του Μπερντιάνσκ έγιναν εκλογές των συμβούλων. Τότε εκλέχτηκαν: από τους εμπόρους ο Βορονκόβ (Воронков), από τους αστούς ο Βεσελόβσκι (Веселовский), από τους τεχνίτες ο Μπελιτσκόβ (Беличков), από τους Εβραίους ο Λέιμποβ (Лейбов). Για να παρουσιάζεται ως σύμβουλος στις ανακρίσεις εκλέχτηκε ο Ντόντσενκο (Донченко)[1].
Δυστυχώς, οι πηγές που διαθέτουμε σήμερα μας επιτρέπουν να γνωρίζουμε την ονομαστική σύνθεση του Συμβουλίου του Μπερντιάνσκ μόνο για μερικά χρόνια.
Έτσι, το 1911 στο Συμβούλιο του Μπερντιάνσκ εκλέχτηκαν: ο πρόεδρος, Επικεφαλής της πόλης Αλεξάντρ Βασίλιεβιτς Ανόποβ (Александр Васильевич Анопов), τα μέλη: έμποροι του Μπερντιάνσκ Γένριχ Αμπράμοβιτς Εντιγέρ (Генрих Абрамович Эдигер), Πάβελ Λαζάρεβιτς Ζμπαντούτο (Павел Лазаревич Збандуто), Χαρλάμπι Πάβλοβιτς Ντμίτριεβ (Харлампий Павлович Дмитриев), Αντρέι Γριγόριεβιτς Βινίτσκι (Андрей Григорьевич Виницкий), κληρονομικός επίτιμος πολίτης Γεώργι Μακάροβιτς Γκορόχοβ (Георгий Макарович Горохов), κληρονομικός επίτιμος πολίτης Όττο Λιούντβιγοβιτς Φέττερ (Отто Людвигович Феттер), κληρονομικός επίτιμος πολίτης Παντλέιμον Κωνσταντίνοβιτς Κωνσταντίνοβ (Пантелеймон Константинович Константинов), έμπορας Ιβάν Εγκόροβιτς Βίροντοβ (Иван Егорович Выродов), κολεγιακός σύμβουλος, γιατρός Πιοτρ Φιόντοροβιτς Εφρέμοβ (Петр Федорович Ефремов), γιατρός Φραντς Ισαάκοβιτς Ντικ (Франц Исаакович Дик), οι μικροαστοί Πολικάρπ Αρχίποβιτς Κβίτκα (Поликарп Архипович Квитка), Πάβελ Πετρόβιτς Τσεπρακόβ (Павел Петрович Чепраков), χωρικός Ντίτριχ Γένριχοβιτς Βινς (Дитрих Генрихович Винс), έμπορος Ηλία Μπορίσοβιτς Λούτσκι (Илья Борисович Луцкий), Γρηγόρι Σεργέεβιτς Εριόμιν (Григорий Сергеевич ремин), ο εκλεγμένος από το πνευματικό τμήμα αρχιερέας ο πατέρας Αλεξάντρ Λουκίν (Александр Лукин), ο πρόεδρος της Συνέλευσης του ζέμστβο του νομού του Μπερντιάνσκ ενεργός πολιτικός σύμβουλος Βλαντισλάβ Εράσμοβιτς Γκαέβσκι (Владислав Эразмович Гаевский)[2].
Το 1914 στο Συμβούλιο της πόλης εκλέχτηκαν: αυλικός σύμβουλος Αλεξάντρ Βασίλιεβιτς Ανόποβ (Александр Васильевич Анопов), ο ευγενής Βίκτωρ Γριγόριεβιτς Ολσάνσκι (Виктор Григорьевич Ольшанский), κληρονομικός επίτιμος πολίτης ο Όττο Λιούντβιγοβιτς Φέττερ (Отто Людвигович Феттер), κληρονομικός επίτιμος πολίτης ο Ηλία Ιώσιφοβιτς Τουρσού (Илья Иосифович Туршу), ο μικροαστός του Μπερντιάνσκ Αλεξέι Βασίλιεβιτς Σόπιν (Алексей Васильевич Сопин),ο δικηγόρος Πάβελ Βασίλιεβιτς Πολιάνσκι (Павел Васильевич Полянский), ο γιατρός Φράνς Ισαάκοβιτς Ντικ (Франц Исаакович Дик), κληρονομικός επίτιμος πολίτης Γρηγόρι Σεργέεβιτς Εριόμιν (Григорий Сергеевич Еремин), ο έμπορος του Μπερντιάνσκ Πιοτρ Ισαάκοβιτς Σούντερμαν (Петр Исаакович Судерман), ο μικροαστός του Μπερντιάνσκ Πάβελ Πετρόβιτς Τσεπρακόβ (Павел Петрович Чепраков), ο έμπορος του Μπερντιάνσκ Πάβελ Λαζάρεβιτς Ζμπαντούτο (Павел Лазаревич Збандуто), επίτιμος πολίτης ο Χαρλάμπι Πάβλοβιτς Ντμίτριεβ (Харлампий Павлович Дмитриев), κληρονομικός επίτιμος πολίτης ο Γεώργι Μακάροβιτς Γκορόχοβ (Георгий Макарович Горохов), κολεγιακός γραμματέας ο Κωνσταντίν Φομίτς Κορολέβσκι (Константин Фомич Королевский), οι μικροαστοί Πολικάρπ Αρχίποβιτς Κβίτκα (Поликарп Архипович Квитка), Κωνσταντίν Μιχάιλοβιτς Εβντοκίμοβ (Константин Михайлович Евдокимов), Γεώργι Ζαχάροβιτς Μπελοούσοβ (Георгий Захарович Белоусов), Αντρέι Αρχίποβιτς Κβίτκα (Андрей Архипович Квитка), Κοντράτ Σεβαστιάνοβιτς Σαμόιλοβ (Кондрат Севастьянович Самойлов), Ιβάν Γριγόριεβιτς Τσινένι (Иван Григорьевич Чиненый), γιατρός Κωνσταντίν Κωνσταντίνοβιτς Ζμπαντούτο (Константин Лазаревич Збандуто), σύμβουλος, ο Εβραίος, έμπορος του Μπερντιάνσκ Ισαάκ Εφίμοβιτς Τσβίμπακ (Исаак Ефимович Цвибак), πρόεδρος της Συνέλευσης του ζέμστβο του νομού του Μπερντιάνσκ ενεργός πολιτικός σύμβουλος Βλαντισλάβ Εράσμοβιτς Γκαέβσκι (Владислав Эразмович Гаевский), ο εκλεγμένος από το πνευματικό τμήμα αρχιερέας πατέρας Αλεξάντρ Λουκίν (Александр Лукин), μέλος του Συμβουλίου της πόλης ήταν ο έμπορος του Μπερντιάνσκ Αντρέι Γριγόριεβιτς Βινίτσκι (Андрей Григорьевич Виницкий)[3].
Ως την εποχή των «μεγάλων μεταρρυθμίσεων» το Συμβούλιο του Μπερντιάνσκ λειτουργούσε σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου «Σχετικά με τα δικαιώματα και τα προνόμια των πόλεων της Ρωσικής αυτοκρατορίας» [«Жалованная грамота городам» ή «Грамота на права и выгоды городам Российской империи»] από τις 21 Απριλίου του 1785.
Ας αναφέρουμε μόνο μερικές από τις ενέργειες του Συμβουλίου του Μπερντιάνσκ που έγιναν πασίγνωστες.
Στις 19 Δεκεμβρίου του 1867 το Συμβούλιο του Μπερντιάνσκ πήρε απόφαση να δοθούν από τα ταμεία της πόλης 7.000 αργυρά ρούβλια εφάπαξ για την ίδρυση πρωτοδικείου, και μετά την ίδρυση του να δίνονται κάθε χρόνο από 1.000 αργυρά ρούβλια[4].
Στις αρχές του 1870 στη συνεδρίαση του Συμβουλίου του Μπερντιάνσκ ο τοπικός σύλλογος θετικά ψήφισε στο θέμα της μετατροπής του πρωτοβάθμιου σχολείου θηλέων σε δευτεροβάθμιο[5].
Μετά την έγκριση των Κανονισμών της Πόλης στις 16 Ιουνίου του 1870 ο τύπος ανέφερε: «Εδώ και πολύ καιρό αναμενόμενες νέες διατάξεις για την αστική διαχείριση τελικά εφαρμόστηκαν και σε εμάς. Στα τέλη Δεκεμβρίου συγκλήθηκε το πρώτο Συμβούλιο της πόλης για να συζητήσει διάφορες δημόσιες υποθέσεις και να εκτιμήσει τον προϋπολογισμό για το 1872»[6].
Στη συνεδρίαση του Συμβουλίου στις 22-27 Μαρτίου του 1872 αρκετά έντονα συζητήθηκαν θέματα: της καταπολέμησης των λεγόμενων «κουλάτσνικι» οι οποίοι εμπορεύονταν παράνομα τα γεωργικά προϊόντα, της απόφασης των εμπόρων σχετικά με την είσπραξη του τέλους (5 κοπέικα στο κάθε τέταρτο και 10 πούντ) από πώληση των σιταριών και άλλων εμπορευμάτων η διακίνηση των οποίων γινόταν μέσω του λιμανιού του Μπερντιάνσκ, της έγκρισης υποχρεωτικών για τους κατοίκους κανόνων για την τάξη και την βελτίωση της πόλης, της εκλογής των μελών της Επιτροπής υγιεινής, της έκθεσης της τοπικής τράπεζας της πόλης[7].
Στις 22 Μαρτίου του 1872 το Συμβούλιο του Μπερντιάνσκ αποφάσισε να κτίσει ιδιόκτητο κτίριο για το σχολείο αρρένων για το οποίο , η πόλη κάλυπτε το 50% των εξόδων και το ζέμστβο το άλλο 50 %[8].
Στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου το 1876 ένα κύριο θέμα ήταν η εξέταση των καταχρήσεων, που προκάλεσαν την «καταστροφή» της δημόσιας τράπεζας (Gorodskoi Obshchestvennyi Bank) τράπεζας[9].
Στις 2 Αυγούστου της ίδιας χρονιάς του 1876 το Συμβούλιο αποφάσισε θετικά στο θέμα της λειτουργίας στη πόλη του παραρτήματος της κρατικής τράπεζας[10].
Τον Νοέμβριο του 1881 το Συμβούλιο του Μπερντιάνσκ έλαβε απόφαση σχετικά με τον περιορισμό του αριθμού των οινοπνευματοπωλείων στη πόλη[11].
Όταν το 1885 διαδόθηκαν επίμονες φήμες για την επικείμενη πτώχευση της πόλης και την μεταφορά της στην επιμέλεια της κυβέρνησης, ο τύπος έγραφε: «Εδώ μας έφτασε η σοφή διακυβέρνηση του Συμβουλίου της πόλης! Αυτό ακριβώς θα έπρεπε να περιμένει η κοινωνία μας: όταν στο Συμβούλιό μας έχουμε διάφορους αλλοδαπούς από την Αθήνα, «κουλάκους», καταστηματάρχες και ιδιοκτήτες πανδοχείων και υπαλλήλους δικαστηρίων και μερικούς μικροαστούς αναλφάβητους που δεν εξέφραζαν ποτέ τη γνώμη τους. »[12].
Και κατά τις προσεχείς δεκαετίες η ιστορία του Συμβουλίου του Μπερντιάνσκ είχε περιόδους ανάκαμψης, καθώς και ύφεσης, οι οποίες ήταν άμεσα συνδεδεμένες με τις αλλαγές στη γενική κατάσταση και της ίδιας της πόλης, και της χώρας στο σύνολό της.
[1] 20-го ноября [20 Νοεμβρίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 264, (1 Δεκεμβρίου 1866), σ. 870.
[2] «Весь Бердянск и его уезд», Адресно-справочная и торгово-промышленная книга, [«Όλη το Μπερντιάνσκ και ο νομός του»], Ο κατάλογος των διευθύνσεων, αναφορών καθώς και εμπορικών και βιομηχανικών πληροφοριών, Συμφερούπολη, τυπογραφείο του Ζβενιγαρόντσκι, Βερεσοτσκαγια Π. Φ., Μπράχτμαν, 1911, σ. 31-32.
[3] Торгово-промышленный указатель и путеводитель по городу Бердянску [Εμπορικό και βιομηχανικό ευρετήριο και οδηγός του Μπερντιάνσκ], Έκδοση 2ητου 1915, Μπερντιάνσκ, τυπογραφείο του Μ. Ντοροσένκο, 1915, σ. 18-19.
[4] 31-го декабря 1866 г. [31 Δεκεμβρίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 8, (12 Ιανουαρίου 1867), σ. 25.
[5] Абазали Х.Н., 2-го марта [Αμπαζάλη Χ. Ν. 2 Μαρτίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 53, (10 Μαρτίου 1870), σ. 186.
[6] Н. К. «Бердянск» [Ν-Κ, «Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 24, (30 Ιανουαρίου 1872), σ. 94.
[7] N. К. «Бердянск» [Ν-Κ, «Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 79, (8 Απριλίου 1872), σ. 316.
[8] М-ко Г.И. «Бердянск» [Γ. Ι. Μ-κο, «Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 171, (3 Αυγούστου 1872), σ. 714.
[9] Z. «Бердянск» [Ζ. «Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 130, (15 Ιουνίου 1876), σ. 3.
[10] Звонков. «Бердянск» [Ζβονκόβ, Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 176, (12 Αυγούστου 1876), σ. 3-4.
[11] N. N. 17-го января [Ν. Ν. 17 Ιανουαρίου], Οντέσκϊ Βέστνικ, τχ. 24, (30 Ιανουαρίου 1881), σ. 2.
[12] 22-го мая [22 Μαίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 117, (29 Μαίου 1885), σ. 3.
Αναφορές
Russian language
Websites:
Вебсайты:
«Кращий порт Азовського моря». Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1861 – 1875 рр.) // Упорядники: Ігор Лиман, Вікторія Константінова. — Бердянськ – Таганрог: РА «Тандем – У», 2007. — С. 54, 148, 220, 238-239, 254-256, 267-268. [Электронный ресурс] // URL: http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Krashyi_port.pdf (Дата обращения: 09.06.2013).
«Повітова столиця». Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1876 – 1893 рр.) // Упорядники: Ігор Лиман, Вікторія Константінова. — Бердянськ – Невинномиськ: РА «Тандем – У», 2007. — С. 35-42, 51, 127, 185. [Электронный ресурс] // URL: http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Povitova_stolica.pdf (Дата обращения: 09.06.2013).
Archival sources:
Архивные источники:
Государственный архив в Автономной Республике Крым. — Ф. 27 (Таврическое губернское правление). — Оп. 1. — Д. 7495 (По предложению генерал-губернатора о неправильных действиях Бердянской думы по отводу участков земли под разведение садов. — 31.05. – 20.05.1867). — 126 л.
Государственный архив в Автономной Республике Крым. — Ф. 27 (Таврическое губернское правление). — Оп. 13. — Д. 1550 (О портовых сооружениях в г. Бердянске, о перечислении в распоряжение городовой думы 26407 р. 7 ½ коп. пособия казны на сказанное сооружение, а также г. Феодосии 192 р. 25 коп., и о предложениях начальника города и порта в г. Бердянске о мощении улиц и устройстве бульвара. — 11.01. – 30.12.1879). — 45 л.
Bibliography:
Библиография:
Полное собрание законов Российской империи. — СПб.: Типография 2 Отделения Собственной ЕИВ Канцелярии, 1830. — Собр. І. — T. XXІI. — С. 383.
Крыжановский Василий. 27-го сентября // Одесской Вестник. — № 109. — 11.X.1862. — С. 499.
20-го ноября // Одесский Вестник. — № 264. — 1.ХІІ.1866. — С. 870.
31-го декабря 1866 г. // Одесский Вестник. — № 8. — 12.І.1867. — С. 25.
Абазали Х.Н. 2-го марта // Одесский Вестник. — № 53. — 10.ІІI.1870. — С. 186.
Н. К. Бердянск // Одесский Вестник. — № 24. — 30.І.1872. — С. 94.
N. K. Бердянск // Одесский Вестник. — № 79. — 8.ІV.1872. — С. 316.
М-ко Г.И. Бердянск // Одесский Вестник. — № 171. — 3.VIII.1872. — С. 714.
Z. //Одесский Вестник. — № 130. — 15.VI.1876. — С. 3.
Звонков. Бердянск //Одесский Вестник. — № 176. — 12.VIII.1876. — С. 3-4.
N. N. 17-го января // Одесский Вестник. — № 24. — 30.I.1881. — С. 2.
22-го мая // Одесский Вестник. — № 117. — 29.V.1885. — С. 3.
Весь Бердянск и его уезд. Адресно-справочная и торгово-промышленная книга. — Симферополь: типо-лит. Звенигородскаго П. Ф. Вересотской и Брахтман, 1911. — С. 31-32.
Торгово-промышленный указатель и путеводитель по городу Бердянску. Издание первое, 1915 года. — Бердянск: типография М. Дорошенко, 1915. — С. 18-19.
КонстантіноваВікторія. Урбанізація: південноукраїнський вимір (1861 – 1904 роки). — Запоріжжя: АА Тандем, 2010. — С. 169-170, 182.
«Кращий порт Азовського моря». Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1861 – 1875 рр.) // Упорядники: Ігор Лиман, Вікторія Константінова. — Бердянськ – Таганрог: РА «Тандем – У», 2007. — С. 54, 148, 220, 238-239, 254-256, 267-268.
«Повітова столиця». Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1876 – 1893 рр.) // Упорядники: Ігор Лиман, Вікторія Константінова. — Бердянськ – Невинномиськ: РА «Тандем – У», 2007. — С. 35-42, 51, 127, 185.
Ελληνική γλώσσα [in greek language]
Websites:
Ιστοσελίδες:
«Кращий порт Азовського моря», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1861 – 1875 рр.), [«Το καλύτερο λιμάνι της Αζοφικής θάλασσας», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1861 – 1875)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Βικτωρία Κωνσταντίνοβα], Μπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον, 2007, σ. 54, 148, 220, 238-239, 254-256, 267-268, διαθέσιμο στη διεύθυνση http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Krashyi_port.pdf (πρόσβαση 09/06/2013).
«Повітова столиця», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1876 – 1893 рр.), [«Η πρωτεύουσα της κομητείας», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1876 – 1893)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Βικτωρία Κωνσταντίνοβα, Μπερντιάνσκ, Νεβινομίσκ, 2007, σ. 35-42, 51, 127, 185, διαθέσιμο στη διεύθυνση http://ri-urbanhistory.org.ua/library/konstantinova-liman/Povitova_stolica.pdf (πρόσβαση: 09.06.2013).
Archival sources:
Αρχειακές πηγές:
Κρατικό Αρχείο της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας (ΚΑΑΔΚ), αρχειακή σειρά 27 «Таврическое губернское правление» [«Επαρχιακό Συμβούλιο της Ταυρίδας»]. αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 7495 «По предложению генерал-губернатора о неправильных действиях Бердянской думы по отводу участков земли под разведение садов», 1867» [«Για την πρόταση του Γενικού Κυβερνήτη για λανθασμένες ενέργειες του Συμβουλίου του Μπερντιάνσκ σχετικά με την διάθεση οικοπέδων για την καλλιέργεια κήπων»], 126 σ.
ΚΑΑΔΚ, αρχειακή σειρά 27 «Таврическое губернское правление» [«Επαρχιακό Συμβούλιο της Ταυρίδας»]. αριθμός ευρετηρίου 13, φάκελος 1550 «О портовых сооружениях в г. Бердянске, о перечислении в распоряжение городовой думы 26407 р. 7 ½ коп. пособия казны на сказанное сооружение, а также г. Феодосии 192 р. 25 коп., и о предложениях начальника города и порта в г. Бердянске о мощении улиц и устройстве бульвара. — 11.01. – 30.12.1879» [«Σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις στο Μπερντιάνσκ, και τη μεταφορά του υπό διαχείριση του Συμβουλίου της πόλης 26407 ρουβλίων 7 ½ κοπέικων του κρατικού επιδόματος για την εν λόγω κατασκευή, καθώς και για την Θεοδοσία 192 ρούβλια 25 κοπέικα, και οι προτάσεις του λιμενάρχη του Μπερντιάνσκ για την κατασκευή στη πόλη πλακόστρωωών δρόμων και λεωφόρου. - 11.01. - 30/12/1879»], 45 σ.
Bibliography:
Библиография:
Полное собрание законов Российской империи [Πλήρης συλλογή των νόμων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας], Αγία Πετρούπολη: Τυπογραφείο του 2ου παραρτήματος του Αυτοκρατορικού Γραφείου, 1830, συλλ. 1, τχ. 22, σ. 383.
Крыжановский Василий, 27-го сентября [Κριζανόβσκι Βασίλι, Μπερντιάνσκ, 27 Σεπτεμβρίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 109, (11 Οκτωβρίου 1862), σ. 499.
20-го ноября [20 Νοεμβρίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 264, (1 Δεκεμβρίου 1866), σ. 870.
31-го декабря 1866 г. [31 Δεκεμβρίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 8, (12 Ιανουαρίου 1867), σ. 25.
Абазали Х.Н., 2-го марта [Αμπαζάλη Χ. Ν. 2 Μαρτίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 53, (10 Μαρτίου 1870), σ. 186.
Н. К. «Бердянск» [Ν-Κ, «Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 24, (30 Ιανουαρίου 1872), σ. 94.
N. К. «Бердянск» [Ν-Κ, «Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 79, (8 Απριλίου 1872), σ. 316.
М-ко Г.И. «Бердянск» [Γ. Ι. Μ-κο, «Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 171, (3 Αυγούστου 1872), σ. 714.
Z. «Бердянск» [Ζ. «Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 130, (15 Ιουνίου 1876), σ. 3.
Звонков. «Бердянск» [Ζβονκόβ, «Μπερντιάνσκ»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 176, (12 Αυγούστου 1876), σ. 3-4.
N. N. 17-го января [Ν. Ν. 17 Ιανουαρίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 24, (30 Ιανουαρίου 1881), σ. 2.
22-го мая [22 Μαίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 117, (29 Μαίου 1885), σ. 3.
«Весь Бердянск и его уезд», Адресно-справочная и торгово-промышленная книга, [«Όλο το Μπερντιάνσκ και ο νομός του »], Ο κατάλογος των διευθύνσεων, αναφορών καθώς και εμπορικών και βιομηχανικών πληροφοριών, Συμφερούπολη, τυπογραφείο του Ζβενιγαρόντσκι, Βερεσοτσκαγια Π. Φ., Μπράχτμαν, 1911, σ. 31-32.
Торгово-промышленный указатель и путеводитель по городу Бердянску [Εμπορικό και βιομηχανικό ευρετήριο και οδηγός του Μπερντιάνσκ], Έκδοση 2ητου 1915, Μπερντιάνσκ, τυπογραφείο του Μ. Ντοροσένκο, 1915, σ. 18-19.
Константінова В. М. Урбанізація: південноукраїнський вимір (1861 – 1904 роки) [Κωνσταντίνοβα Β. Μ. Αστικοποίηση στη νότια Ουκρανία (1861 - 1904)], Ζαπορίζια, «ΑΑ Ταντέμ», 2010, σ. 169-170, 182.
«Кращий порт Азовського моря», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1861 – 1875 рр.), [«Το καλύτερο λιμάνι της Αζοφικής θάλασσας», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1861 – 1875)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Βικτωρία Κωνσταντίνοβα, Μπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον, 2007, σ. 54, 148, 220, 238-239, 254-256, 267-268.
«Повітова столиця», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1876 – 1893 рр.), [«Η πρωτεύουσα της κομητείας», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1876 – 1893)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Βικτωρία Κωνσταντίνοβα, Μπερντιάνσκ, Νεβινομίσκ, 2007, σ. 35-42, 51, 127, 185.
Επιστροφή
