Μπερντιάνσκ
Νομικό πλαίσιο-ιδρυτικά διατάγματα λιμένων και πόλεων
Συγγραφέας 1: KONSTANTINOVA VIKTORIA
Συγγραφέας 2: LYMAN IGOR
Μετάφραση: ABDULLAYEVA-VAGIA MARIANNA
Παρά την ύπαρξη των αντικρουόμενων απόψεων των ιστορικών και μελετητών της τοπικής ιστορίας, η επίσημη ιστορία του Μπερντιάνσκ υπολογίζεται από το 1827. Τότε κατασκευάστηκε και η προβλήτα στην τοποθεσία που επιλέχθηκε από τον καπετάνιο του 2ου βαθμού Κρίτσκι (Н. Д. Критский) τον οποίον είχε κατευθύνει προς τις βόρειες ακτές της Αζοφικής Θάλασσας ο Γενικός Κυβερνήτης Βοροντσόβ (М. С. Воронцов).
Ωστόσο, παράλληλα με τη χρονολογία της /δημιουργίας του Μπερντιάσκ υπάρχουν και μερικές άλλες ημερομηνίες οι οποίες είναι εξαιρετικά σημαντικές.
Την 1η Ιουλίου του 1830, η προβλήτα του Μπερντιάσκ που κατασκευάστηκε το 1827, δόθηκε προς χρήση, βάση των διατάξεων της Κρατικής Επιτροπής, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στις 3 Οκτωβρίου του 1817. на Азовском море у Обиточной косы пристани». [«Σχετικά με την τοποθέτηση της προβλήτας στην Αζοφική θάλασσα δίπλα στη θέση Ομπίτοτσναϊα κοσά»][1].
Τον Μάιο του 1830 η «Οντέσκι Βέστνικ» με επίσημη ενημέρωση δήλωνε πως η κατασκευή της προβλήτας όχι μόνο θα απέδιδε μεγάλα κέρδη σε σύντομο χρονικό διάστημα στις πλησιέστερες περιοχές των επαρχιών του Αικατερινοσλάβ και της Ταυρίδας, αλλά και θα συνέβαλε στην ανάπτυξη πολλών περιοχών άλλων επαρχιών, οι οποίες είχαν καλές συγκοινωνιακές διασυνδέσεις με το Μπερντιάσκ.[2].
Το 1835 ιδρύθηκε το λιμάνι[3]. Στις 4 Μαίου του 1836 ο αυτοκράτορας ενέκρινε την γνωμάτευση της Κρατικής Επιτροπής «О присоединении Бердянского порта к полицейскому управлению Керчь-Еникольского градоначальства» [«Σχετικά με την ένταξη του λιμανιού του Μπερντιάνσκ στη αστυνομική διεύθυνση του Κερτς-Ενικαλέ»][4].
Δεν άργησαν να φανούν τα αποτελέσματα των καινοτομιών. Ήδη η έκδοση του 1838 του «Ημερολογίου του Νοβοροσσίσκ» αφού ονόμασε το Μπερντιάνσκ «πόλη», πληροφόρησε πως αυτή η «αρχικά ασήμαντη» κατοικημένη τοποθεσία υπόσχεται «να γίνει μία από τις σημαντικότερες» πόλεις. Ο δημοσιογράφος υπογράμμιζε ότι η ευημερία του Μπερντιάνσκ αυξανόταν με ραγδαίους ρυθμούς. Το 1823 στη θέση της πόλης που επρόκειτο να δημιουργηθεί υπήρχαν μόνο μερικές καλύβες ψαράδων. Το 1824 ξεκίνησε η οικοδόμηση των τελωνειακών και ιδιωτικών κτιρίων, και το 1835 το Μπερντιάνσκ ήδη αριθμούσε 330 σπίτια και 1.300 κατοίκους. Την 1η Μαρτίου του 1838 οι κάτοικοι του Μπερντιάνσκ ανέρχονταν σε 1.709 άνδρες και 1.356 γυναίκες. Στη πόλη λειτουργούσαν 2 εκκλησίες, και υπήρχε δημoτικός κήπος με αμπελώνα[5].
Για τα αποτελέσματα της κατασκευής προβλήτας του λιμανιού, και σε σύντομο χρονικό διάστημα – η «Οντέσκι Βέστνικ» το 1838 έγραφε πως «το εμπόριο του λιμανιού του Μπερντιάνσκ, που πρόσφατα ιδρύθηκε στη βόρεια ακτή της Αζοφικής θάλασσας στη θέση της υπάρχουσας εκεί ασήμαντης προβλήτας» είχε αναπτυχθεί ραγδαία και είχε επικεντρωθεί στην εξαγωγή αγροτικών προϊόντων στο εξωτερικό, ενώ δεν είχαν ξεκινήσει ακόμα οι εισαγωγές εμπορευμάτων από το εξωτερικό. [6]
Την 1η Ιανουαρίου του 1841 υπογράφηκε η ονομαστική διάταξη η οποία δημοσιεύτηκε στις 23 Ιανουαρίου «О наименовании Бердянского порта городом и о льготе водворившимся в оном» [«Σχετικά με τον ορισμό του λιμανιού του Μπερντιάνσκ ως πόλη και τα προνόμια που ορίζουμε για αυτήν»].
Η διάταξη εγκρίθηκε με πρόταση του Γενικού κυβερνήτη της Νοβορωσίας και της Βεσσαραβίας, εξετάστηκε από το Υπουργείο εσωτερικών και εγκρίθηκε από την Κρατική Επιτροπή. Το έγγραφο προέβλεπε: 1) Τον ορισμό του λιμανιού του Μπερντιάνσκ ως πόλη, 2) την ίδρυση στο Μπερντιάνσκ αστυνομικού τμήματος το οποίο «να είναι ανάλογο της τοποθεσίας του», διορίζοντας επιθεωρητή της αστυνομίας με υπαλλήλους με σκοπό να παρέχουν βοήθεια στον λιμενάρχη, 3) την ίδρυση Δημαρχείου για τον έλεγχο της δικαστικής εξουσίας και της οικονομίας, με δικαστήρια και γραφεία, 4) την προσωρινή κάλυψη των εξόδων του αστυνομικού τμήματος και του Δημαρχείου από τα κρατικά ταμεία «μέχρις ότου θα υπάρξει η δυνατότητα κάλυψης αυτών των εξόδων από το ίδιο το Μπερντιάνσκ», 5) την ανάθεση στους τοπικούς ηγέτες να «αποφασίσουν μεθόδους ανάπτυξης της οικονομίας της πόλης», υποβάλλοντας αντίστοιχες προτάσεις στο Υπουργείο εσωτερικών, καθώς και να αναπτύξουν το σχέδιο και το έμβλημα της πόλης, 6) την παροχή διευκολύνσεων σε κατοίκους του λιμανιού του Μπερντιάνσκ, καθώς και στους μελλοντικούς του κατοίκους, παρόμοιων με εκείνων που είχαν δοθεί στους κατοίκους του Νογκάϊσκ σύμφωνα με τη διάταξη της 18ης Ιανουαρίου του 1821. [7]
Για τα αποτελέσματα των καινοτομιών τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς του 1841 η «Οντέσκι Βέστνικ» έγραφε: «Το Μπερντιάνσκ έχει πλέον μεταμορφωθεί σε γνήσια εμπορική πόλη με την εμπορική δραστηριότητα να πραγματοποιείται στην δική της αγορά»[8].
Η νομοθεσία που θεσπίστηκε μετά τον Ιανουάριο του 1841 ρύθμιζε την ανάπτυξη του Μπερντιάνσκ, ήδη με καθεστώς πόλης-λιμανιού , και αρχής γενομένης του 1842 ως κέντρο του νομού.
[1] Полное собрание законов Российской империи [Πλήρης συλλογή των νόμων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας], Αγία Πετρούπολη: Τυπογραφείο του 2ου παραρτήματος του Αυτοκρατορικού Γραφείου, 1830, συλ. 1, τχ. 34, σ. 787-788.
[2] «Юне місто», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.), [«Νέα πόλη», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1827 – 1860)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Αντρέι Πιμένοβ Μπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον, 2007, σ. 43-44.
[3] Городские поселения в Российской империи [Αστικοί οικισμοί στη Ρωσική Αυτοκρατορία], τχ. 4, Αγία Πετρούπολη, 1864, σ. 667.
[4] Полное собрание законов Российской империи [Πλήρης συλλογή των νόμων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας], Αγία Πετρούπολη: Τυπογραφείο του 2ου παραρτήματος του Αυτοκρατορικού Γραφείου, 1837, συλ. 2, τχ. 11, παρ. 1, σ. 468.
[5] Новороссийский календарь на 1839 год, издаваемый от Ришельевскаго лицея [Ημερολόγιο της Νοβορωσίας για το 1839 που δημοσιεύθηκε από το Λύκειο Ρισελιέβσκι], Οδησσός: τυπογραφείο της Οδησσού 1838, σ. 178-179; «Юне місто», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.), [«Νέα πόλη», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1827 – 1860)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Αντρέι Πιμένοβ Μπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον, 2007, σ. 309-310.
[6] «О торговле Бердянского порта в 1837-м году», [«Σχετικά με το εμπόριο του λιμένα του Μπερντιάνσκ το 1837»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 42, (25 Μαΐου 1838), σ. 511 – 512.
[7] Полное собрание законов Российской империи [Πλήρης συλλογή των νόμων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας], Αγία Πετρούπολη: Τυπογραφείο του 2ου παραρτήματος του Αυτοκρατορικού Γραφείου, 1842, συλλ. 2, τχ. 16, παρ. 1, σ. 1.
[8] Комарницкий А., 4-го сентября [Α. Κομαρνίτσκι, 4 Σεπτεμβρίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 73, (10 Σεπτεμβρίου 1841), σ. 341-342; «Юне місто», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.), [«Νέα πόλη», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1827 – 1860)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Αντρέι Πιμένοβ Μπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον, 2007, σ. 65.
Αναφορές
Russian language
Websites
Вебсайты:
«Юне місто». Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.) // Упорядники: Ігор Лиман, Андрій Піменов. — Бердянськ – Ростов-на-Дону: РА «Тандем – У», 2007. [Электронный ресурс] // URL: http://ri-urbanhistory.org.ua/library/liman/Une_misto.pdf (Дата обращения: 09.06.2013).
Archival sources:
Архивные источники:
Государственный архив в Автономной Республике Крым. — Ф. 26 (Канцелярия Таврического губернатора). — Оп. 1. — Д. 10325 (По рапорту исправляющего должность Ногайского полицмейстера о дозволении ему передать некоторые дела Бердянскому полицмейстеру. 1834-1836 гг.). — Л. 1-2.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 1 (Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора). — Оп. 191. — Д. 30 (1831 г.) (О заведении пристани на Азовском море и земель Ногайских, об открытии города Ногайска и вообще об учреждениях для пользы ногайцев и о городе Бердянске). — 416 л.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 1 (Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора). — Оп. 191. — Д. 32 (1834 г.) (О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов к составлению из них третьего уезда, часть 3-я). — 447 л.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 1 (Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора). — Оп. 191. — Д. 42 (1836 г.) (О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов к составлению из них третех уездов, часть 4-я). — 510 л.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 1 (Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора). — Оп. 191. — Д. 24 (1839 г.) (О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов). — 323 л.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 1 (Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора). — Оп. 192. — Д. 13 (1841 г.) (О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов). — 383 л.
Государственный архив Одесской области. — Ф. 1 (Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора). — Оп. 192. — Д. 12 (1842 г.) (О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов). — 340 л.
Bibliography:
Библиография:
Полное собрание законов Российской империи. — СПб.: Типография 2 Отделения Собственной ЕИВ Канцелярии, 1830. — Собр. І. — T. XХXIV. — С. 787-788.
Полное собрание законов Российской империи. — СПб.: Типография 2 Отделения Собственной ЕИВ Канцелярии, 1837. — Собр. ІІ. — T. ХІ. — Отд. І. — С. 468.
Полное собрание законов Российской империи. — СПб.: Типография 2 Отделения Собственной ЕИВ Канцелярии, 1842. — Собр. ІІ. — T. ХVІ. — Отд. І. — С. 1.
Городские поселения в Российской империи. Т. 4. — СПб., 1864. — С. 667.
Новороссийский календарь на 1839 год, издаваемый при Ришельевском лицее. — Одесса: в городской типографии, 1838. — С. 178-179.
[Без заглавия] // Одесский Вестник. — № 39. — 14.V.1830. — С. 153-154.
О торговле Бердянского порта в 1837-м году // Одесский Вестник. — № 42. — 25.V.1838. — Кол. 511-512.
Комарницкий А. 4-го Сентября // Одесский Вестник. — № 73. — 10.ІХ.1841. — С. 341-342.
«Юне місто». Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.) // Упорядники: Ігор Лиман, Андрій Піменов. — Бердянськ – Ростов-на-Дону: РА «Тандем – У», 2007. —С. 43-44, 65.
Ελληνική γλώσσα [in greek language]
Websites:
Ιστοσελίδες:
«Юне місто», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.), [«Νέα πόλη», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1827 – 1860)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Αντρέι Πιμένοβ Μπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον, 2007, σ. 236, διαθέσιμο στη διεύθυνση http://ri-urbanhistory.org.ua/library/liman/Une_misto.pdf (πρόσβαση: 09.06.2013).
Archival sources:
Αρχειακές πηγές:
Κρατικό Αρχείο Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας (ΚΑΑΔΚ), αρχειακή σειρά 26 «Канцелярия Таврического губернатора» [«Γραφείο του Κυβερνήτη της Ταυρίδας»], αριθμός ευρετηρίου 1, φάκελος 10325 «По рапорту исправляющего должность Ногайского полицмейстера о дозволении ему передать некоторые дела Бердянскому полицмейстеру. 1834-1836 гг.» [«Η έκθεση του αναπληρωτή αρχηγού της αστυνομίας της Νογκάϊσκ για την άδεια να μεταφέρει ορισμένες περιπτώσεις στον αρχηγό της αστυνομίας του Μπερντιάνσκ. 1834-1836»], σ. 1-2.
Κρατικά Αρχεία Οδησσού (ΚΑΟ), αρχειακή σειρά 1 «Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора» [«Διεύθυνση του Γενικού Κυβερνήτη του Νοβοροσσίσκ και της Βεσσαραβίαςς»], αριθμός ευρετηρίου 191, φάκελος 30 «1831 г. О заведении пристани на Азовском море и земель Ногайских, об открытии города Ногайска и вообще об учреждениях для пользы ногайцев и о городе Бердянске» [«1831. Για την κατασκευή προβλήτας στην Αζοφική θάλασσα και στη γη του λαού Νογκάϊ , για την ίδρυση της πόλης Νογκάϊσκ και γενικά για τους θεσμούς προς όφελος των Νογκάϊ και για την πόλη του Μπερντιάνσκ»], σ. 416
ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 1 «Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора» [«Διεύθυνση του Γενικού Κυβερνήτη του Νοβοροσσίσκ και της Βεσσαραβίας»], αριθμός ευρετηρίου 191, φάκελος 32 «1834 г. О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов к составлению из них третьего уезда, часть 3-я» [«1834. Για τον λαό Νογκάϊ που εγκαταστάθηκε στην επαρχία της Ταυρίδας, στις πόλεις Νογκάϊσκ και Μπερντιάνσκ και για την καινούργια διαίρεση των νομών Ντεπρόβσκι και Μελιτόπολσκι και τη δημιουργία εξ αυτών ενός τρίτου νομού , μέρος τρίτο»], σ.447
ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 1 «Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора» [«Διεύθυνση του Γενικού Κυβερνήτη του Νοβοροσσίσκ και της Βεσσαραβίας»], αριθμός ευρετηρίου 191, φάκελος 42 «1836 г. О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов к составлению из них третьего уезда, часть 4-я» [«1836. Για τον λαό Νογκάϊ που εγκαταστάθηκε στην επαρχία της Ταυρίδας, στις πόλεις Νογκάϊσκ και Μπερντιάνσκ και για την καινούργια διαίρεση των νομών Ντεπρόβσκι και Μελιτόπολσκι και τη δημιουργία εξ αυτών ενός τρίτου νομού , μέρος τέταρτο»], σ. 510
ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 1 «Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора» [«Διεύθυνση του Γενικού Κυβερνήτη του Νοβοροσσίσκ και της Βεσσαραβίας»], αριθμός ευρετηρίου 191, φάκελος 24 «1839 г. О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов» [«1839. Για τον λαό Νογκάϊ που εγκαταστάθηκε στην επαρχία της Ταυρίδας, στις πόλεις Νογκάϊσκ και Μπερντιάνσκ και για την καινούργια διαίρεση των νομών Ντεπρόβσκι και Μελιτόπολσκι»], σ. 323
ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 1 «Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора» [«Διεύθυνση του Γενικού Κυβερνήτη του Νοβοροσσίσκ και της Βεσσαραβίας»], αριθμός ευρετηρίου 192, φάκελος 13 «1841 г. О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов» [«1841. Για τον λαό Νογκάϊ που εγκαταστάθηκε στην επαρχία της Ταυρίδας, στις πόλεις Νογκάϊσκ και Μπερντιάνσκ και για την καινούργια διαίρεση των νομών Ντεπρόβσκι και Μελιτόπολσκι»], σ. 383
ΚΑΟ, αρχειακή σειρά 1 «Управление Новороссийского и Бессарабского генерал-губернатора» [«Διεύθυνση του Γενικού Κυβερνήτη του Νοβοροσσίσκ και της Βεσσαραβίαςς»], αριθμός ευρετηρίου 192, φάκελος 12 «1842 г. О водворившихся в Таврической губернии ногайцах, и городах Ногайске и Бердянске, и о новом разделении Днепровского и Мелитопольского уездов» [«1842. Για τον λαό Νογκάϊ που εγκαταστάθηκε στην επαρχία της Ταυρίδας, στις πόλεις Νογκάϊσκ και Μπερντιάνσκ και για την καινούργια διαίρεση των νομών Ντεπρόβσκι και Μελιτόπολσκι»], σ. 340
Bibliography:
Βιβλιογραφία:
Полное собрание законов Российской империи [Πλήρης συλλογή των νόμων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας], Αγία Πετρούπολη: Τυπογραφείο του 2ου παραρτήματος του Αυτοκρατορικού Γραφείου, 1830, συλ. 1, τχ. 34, σ. 787-788.
Полное собрание законов Российской империи [Πλήρης συλλογή των νόμων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας], Αγία Πετρούπολη: Τυπογραφείο του 2ου παραρτήματος του Αυτοκρατορικού Γραφείου, 1837, συλ. 2, τχ. 11, παρ. 1, σ. 468.
Полное собрание законов Российской империи [Πλήρης συλλογή των νόμων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας], Αγία Πετρούπολη: Τυπογραφείο του 2ου παραρτήματος του Αυτοκρατορικού Γραφείου, 1842, συλ. 2, τχ. 16, παρ. 1, σ. 1.
Городские поселения в Российской империи [Αστικοί οικισμοί στη Ρωσική Αυτοκρατορία], τχ. 4, Αγία Πετρούπολη, 1864, σ. 667.
Новороссийский календарь на 1839 год, издаваемый от Ришельевскаго лицея [Ημερολόγιο της Νοβορωσίας για το 1839 που δημοσιεύθηκε από το Λύκειο Ρισελιέβσκι], Οδησσός: τυπογραφείο της Οδησσού 1838, σ. 178-179.
[χωρίς ονομασία], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 39, (14 Μαΐου 1830), σ. 153-154.
«О торговле Бердянского порта в 1837-м году», [«Σχετικά με το εμπόριο του λιμένα του Μπερντιάνσκ το 1837»], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 42, (25 Μαΐου 1838), σ. 511 – 512.
Комарницкий А., 4-го сентября [Α. Κομαρνίτσκι, 4 Σεπτεμβρίου], Οντέσκι Βέστνικ, τχ. 73, (10 Σεπτεμβρίου 1841), σ. 341-342.
«Юне місто», Літопис історії Бердянська очима кореспондентів «Одеського Вісника» (1827 – 1860 рр.), [«Νέα πόλη», Καταγραφή της ιστορίας του Μπερντιάνσκ με τη ματιά των ανταποκριτών της «Οντέσκι Βέστνικ» (1827 – 1860)], οι συντάκτες: Ιγκόρ Λίμαν, Αντρέι Πιμένοβ Μπερντιάνσκ, Ροστόβ-Ντον, 2007, σ. 43-44, 65.
Επιστροφή
